De verplichtingen van een werkgever volgens de Arbowet

De Arbowet gaat over veiligheid en gezondheid op het werk. De Arbowet is een belangrijke wet voor werkgevers.

Wat is de Arbowet?

Arbo is de afkorting voor arbeidsomstandigheden. Het doel van de Arbowet is dat je probeert te voorkomen dat medewerkers arbeidsongeschikt of langdurig ziek worden.  Goede arbeidsomstandigheden zijn daarvoor belangrijk.

De Arbowet is een bijzondere wet. Je vindt er namelijk geen duidelijke regels in over wat je wel en niet mag doen. De Arbowet geeft alleen algemene regels voor de arbeidsomstandigheden op de werkvloer. Jij bent als werkgever verplicht om met die regels eigen beleid te maken over de veiligheid en gezondheid in jouw bedrijf: arbobeleid.

Als werkgever moet je dus aan de slag om gezond arbobeleid te maken. Hoe je dat doet lees je dan weer in het Arbobesluit en in de Arboregeling. Duizelt al die arbo wet- en regeling je al? Dat is niet nodig. Hieronder lees je hoe jij aan de Arbowet kunt voldoen.

Welke verplichtingen heb je als werkgever voor de Arbowet?

Wat de Arbowet is, heb je hierboven kunnen lezen. Nu gaat het erom waar jij als werkgever aan moet voldoen. Als werkgever voldoe je aan de Arbowet als je de volgende stappen hebt gezet:

• Arbobeleid maken

Het doel van dat arbobeleid is dat jouw medewerkers veilig en gezond kunnen werken. De volgende stappen helpen jou om arbobeleid te maken.

• Risico-inventarisatie en -evaluatie (RI&E)

Je kunt natuurlijk pas arbobeleid maken als je weet welke risico’s medewerkers lopen in jouw bedrijf. Is er bijvoorbeeld veel lawaai, werken ze met gevaarlijke machines of gevaarlijke stoffen of werken ze veel achter een computer? Daarom maak je een risico-inventarisatie en -evaluatie. Die wordt ook wel de RI&E genoemd. Als je weet welke risico’s er zijn, dan kun je ook de juiste maatregelen treffen. Bijvoorbeeld goede instructies aan je medewerkers geven over hoe ze met een machine moeten werken of beschermende kleding aanschaffen die ze moeten dragen. Je moet jouw risico-inventarisatie en -evaluatie voorleggen aan jouw arbodienst.

• Contract met een arbodienst of bedrijfsarts

De Arbowet schrijft ook voor dat je een contract moet afsluiten met een arbodienst of in ieder geval met een bedrijfsarts. Aan de arbodienst moet je dus onder andere jouw risico-inventarisatie en -evaluatie voorleggen.

• Preventiemedewerker aanstellen

Jij moet een van jouw medewerkers aanwijzen als preventiemedewerker. Nu denk je vast, maar wat is dan een preventiemedewerker? Een preventiemedewerker houdt zich bezig met de gezondheid en veiligheid binnen jouw bedrijf. De preventiemedewerker helpt jou bijvoorbeeld bij het opstellen van de risico-inventarisatie en -evaluatie. Ook kan de preventiemedewerker helpen bij het geven van veiligheidsinstructies op de werkvloer. De preventiemedewerker ziet wat er gebeurt op de werkvloer, dus welke risico’s er zijn. Dat kan diegene dan weer doorgeven aan jou.

• Bhv’er aanstellen

Nog een mooie afkorting als het gaat om arbobeleid: de bhv’er. Bhv’er is de afkorting voor bedrijfshulpverlener. Dat is iemand die een opleiding heeft gehad om medewerkers en bezoekers in jouw pand in veiligheid te brengen. Als er bijvoorbeeld brand is, dan helpt de bhv’er bij de ontruiming van het pad. En bij een ongeval kan de bhv’er eerste hulp verlenen.

• Zorgen voor de gezondheid van je medewerkers

De bepalingen in de Arbowet en de andere regels die daarbij horen gaan over de gezondheid van je medewerkers: daar moet jij voor zorgen. De Arbowet zegt dat je de gezondheid bij de bron moet aanpakken. Dus als een machine veel lawaai maakt, dan moet je een machine kopen die minder lawaai maakt.

• Werkplekken aanpassen aan de medewerkers

Je moet proberen de werkplekken zoveel mogelijk aan te passen aan de persoonlijke eigenschappen van de medewerker. Het gaat dus om maatwerk. Een voorbeeld is dat je de hoogte van een bureau en de bureaustoel kunt instellen.

• Probeer monotoon werk te voorkomen

Als dat mogelijk is, moet je proberen te voorkomen dat jouw medewerkers monotoon werk doen. Monotoon werk is werk dat steeds hetzelfde is.

• Maatregelen voor werken met gevaarlijke stoffen

Als jouw medewerkers met gevaarlijke stoffen moeten werken, dan is er natuurlijk meen kans dat daarmee een ongeluk gebeurt. Daarom zegt de Arbowet dat je moet proberen te voorkomen dat zo’n ongeluk gebeurt. Dat kan bijvoorbeeld door duidelijke instructies aan jouw medewerkers te geven of door beschermende kleding te geven.

• Voorlichting geven

Je moet je medewerkers informeren over hoe ze met gevaarlijke situaties zoals machines of stoffen om moeten gaan. Ook moet je ze vertellen hoe ze beschermende kleding moeten dragen. Kortom: je moet je medewerkers goed voorlichten over mogelijke gevaren in jouw bedrijf en welke maatregelen daartegen helpen.

De voorlichting gaat nog een stap verder, want je moet je medewerkers ook vertellen hoe jouw bedrijf omgaat met agressie en geweld en met seksuele intimidatie. Ook daarvoor moet je dus beleid hebben.

• Arbeidsongevallen en beroepsziekten melden en bijhouden

Belangrijk is ook dat je een overzicht bijhoudt van beroepsziekten en bedrijfsongevallen. Je noemt iets een beroepsziekte als de medewerker door het werk ziek is geworden. Voorbeelden van beroepsziektes zijn burn-out en rugklachten.

• Voorkomen van gevaar voor derden

Je moet ervoor zorgen dat jouw medewerkers geen gevaar lopen. Ook moet je ervoor zorgen dat anderen geen gevaar lopen door het werk van jouw medewerkers.

• Arbeidsgezondheidskundig onderzoek

Jouw medewerkers moet je de mogelijkheid geven om een arbeidsgezondheidskundig onderzoek te laten doen. Ze moeten kunnen laten controleren of hun gezondheid nog past bij de functie.

Waar moet een medewerker aan voldoen volgens de Arbowet

In de Arbowet staan veel verplichtingen voor de werkgever. Dat blijkt wel uit de opsomming hierboven. Maar hoe zit het met de verplichtingen van de werknemer? Zegt de Arbowet daarover ook iets? Het antwoord daarop is ja. In de Arbowet staan ook verplichtingen voor jouw medewerkers. Maar eerst moet jij zorgen voor goed arbobeleid in jouw bedrijf. De verplichtingen van de werknemers gaan namelijk vooral over dat ze zich aan jouw arboregels moeten houden.

Een aantal voorbeelden van verplichtingen uit de Arbowet voor medewerkers:

• De medewerker moet zorgen voor de eigen veiligheid en gezondheid en voor die van de anderen. Dat doet de medewerker door de regels en instructies van de werkgever goed op te volgen. Denk aan instructies voor het gebruik van een gevaarlijke machine.

• De medewerker moet de beschermingsmiddelen die de werkgever geeft goed gebruiken. Dus als de werkgever bijvoorbeeld beschermende kleding heeft gekocht, dan moet de medewerker die ook dragen.

• Een medewerker moet bij de werkgever melden als er gevaarlijke situaties op de werkplek zijn.

• De medewerker moet cursussen en instructies volgen over gezond en veilig werken.

Wie controleert de naleving van de Arbowet?

De Arbeidsinspectie controleert de naleving van de Arbowet. Als de inspectie ziet dat jij je niet houdt aan de regels van de Arbowet, dan kan de inspectie een waarschuwing geven. En dat niet alleen. De inspectie kan zelfs een boete opleggen. Dat wil je natuurlijk voorkomen!

Welke arboregels gelden in jouw branche?

Voor jouw branche kunnen bijzondere regels gelden. Als dat zo is, dan staan die regels in jouw cao. Check dus altijd of een cao geldt voor jouw bedrijf en natuurlijk welke regels daar dan instaan over het arbobeleid.

Wat is de rol van de bedrijfsarts?

De bedrijfsarts speelt een belangrijke rol bij het arbobeleid. De bedrijfsarts heeft vier belangrijke taken:

1 Voorkomen van ziekte en ongevallen

De bedrijfsarts kan jou adviseren over hoe je kunt voorkomen dat medewerkers uitvallen door ziekte of een ongeval. Je kunt de bedrijfsarts om advies vragen, maar de bedrijfsarts kan jou ook ongevraagd advies geven.

2 Adviseren bij ziekteverzuimbegeleiding

Als een medewerker ziek wordt, dan adviseert de bedrijfsarts over hoe de medewerker het beste begeleid kan worden zodat die weer zo snel mogelijk aan de slag kan. Als een medewerker een langere periode niet heeft gewerkt, dan moet die weer wennen aan het werk. In dat geval kan de bedrijfsarts adviseren over de terugkeer van de medewerker naar het werk. Dat wordt ook wel de re-integratie genoemd.

De bedrijfsarts heeft een beroepsgeheim. Dat betekent dat de bedrijfsarts niet zomaar alle informatie aan de werkgever mag doorgeven. Als een zieke medewerker bij de bedrijfsarts is geweest, dan mag die daarover aan de werkgever de volgende informatie geven:

• Wat kan de medewerker door de ziekte niet meer en wat nog wel?

• Hoelang de medewerker waarschijnlijk nog arbeidsongeschikt blijft

• Adviezen over de terugkeer naar het werk. Bijvoorbeeld adviezen over hoe de werkplek eventueel aangepast kan worden.

3 Aanstellingskeuring en preventief medisch onderzoek

Voor sommige beroepen moet de medewerker gekeurd worden voordat die in dienst kan komen. Dat heet een aanstellingskeuring. De bedrijfsarts doet deze aanstellingskeuringen. De bedrijfsarts bekijkt dan of de medewerker lichamelijk fit is voor de functie.

In het overzicht met de verplichtingen voor de werkgever kon je lezen dat je jouw medewerkers de mogelijkheid moet geven om een arbeidsgezondheidskundig onderzoek te laten doen. Ze moeten kunnen laten controleren of hun gezondheid nog past bij de functie. De bedrijfsarts doet deze onderzoeken.

4 Melden beroepsziekten

De bedrijfsarts moet beroepsziekten melden. Landelijk wordt daarvan een overzicht bijgehouden.